De Lujanbio a Lujanbio. La transformación en el cambio

  • Larraitz Ariznabarreta Profesor
Palabras clave: bertsolarismo tradicional, bertsolarismo moderno, mujeres bertsolaris

Resumen

Este artículo refleja la evolución del bertsolarismo desde 1936 hasta la actualidad. A través del análisis de las diferentes funciones que el arte de la improvisación ha cumplido en el País Vasco, se examinan los cambios más significativos sufridos en los roles sociales y culturales de la improvisación: el camino desde la práctica tradicional básica del canto de versos (bertsogintza) al exitoso movimiento social contemporáneo que ha surgido alrededor de esta actividad (bertsolaritza). Es en este contexto en el que se analiza el papel –pasivo y activo– jugado por las mujeres bertsolaris.

Citas

Aulestia, Gorka. Improvisational Poetry from the Basque Country. The Basque series. University of Nevada Press; Reno, 1995.

Armistead, Samuel G. And Joseba Zulaika (Eds.). Voicing the Moment. Improvised Oral Poetry and Basque Tradition. Center for Basque Studies Conference Papers Series, #3, University of Nevada, Reno, 2005.

Eizagirre, Ixiar eta Estitxu Eizagirre. “Eskola falta sumatzeko ere eskola behar da.” Argia: (2001ko Apirilak 1). Hemen eskuragarri: http://www.argia.eus/argia-astekaria/1802/manuel-lasarte

Erostarbe, Gorka. “Bertsoaren barruko edukia erabat aldatu da”. Berria: (2018ko Otsailak 11). Hemen eskuragarri: https://www.berria.eus/albisteak/148819/bertsoaren_barruko_edukia_erabat_aldatu_da.htm

Durkheim, Emile. The Elementary Forms of the Religious Life, Free Press, New York, 1965/1912.

Garzia, Joxerra. “Finaleko matazan”, Bertsolari Txapelketa Nagusia 2001. Euskal Herriko Bertsozale Elkartea, Andoain, 2002: 377-425.

Garzia, Joxerra. “History of Improvised Bertsolaritza: A Proposal”. Oral Tradition 22/2, 2007a: 77-115.

Garzia, Joxerra. “Toward True Diversity in Frame of Reference”. Oral Tradition 22/2, 2007b: 143-156.

Gioia, Ted. Love Songs:The Hidden History.Oxford University Press, New York, 2015.

Gioia, Ted. “The Love Song and its Complex Gender History.” Oxford University Press’ Academic Insights for the Thinking World. OUP Blog. 2015ko otsailaren 12an. Hemen eskuragarri: https://blog.oup.com/2015/02/love-song-complex-gender-history/

Larrañaga, Jexux. “The Bertsolariak Championship as Competitive Game and deep Play.” BOGA: Basque Studies Consortium Journal. Volume 4, Iss 1, Article 2. (Urria 2016): 1-16. Hemen eskuragarri: http://scholarworks.boisestate.edu/boga/vol4/iss1/2

Lasarte, Gema (et.al.) Emakume bertsolariak: ahanzturatik diskurtso propiora. Hegemonikoki gizonezkoa izan den eremura emakumeen hurbilketa ahalbideratu duten iniziatiba eta faktoreen azterketa. Emakunde. Vitoria ‐ Gasteiz, 2016. Hemen eskuragarri: http://www.emakunde.euskadi.eus/contenidos/informacion/publicaciones_subvencionadas2/eu_def/adjuntos/beca.2015.2.emakume_bertsolariak.pdf

Mouillot, François. “Resisting Poems: Expressions of Dissent and Hegemony in Modern Basque Bertsolaritza”. Critical Studies in Improvisation/Etudes critiques en improvisation, Vol5, No1, 2009:1-12.

Paya, Xabier. Ahozko Euskal Literaturaren Antologia. Euskal antologiak saila. Etxepare Euskal Institutua, Donostia-San Sebastián, 2013.

Perurena, Patziku. “Basarri-rekin saiheska bertsolaritzari buruz”, Mazantini-1, 1991. Hemen eskuragarri: http://andima.armiarma.eus/maza/maza0106.htm

Sarasua, Jon. “Present-Day Bertsolaritza: Reality and Challenges.” Improvised Oral Poetry and Basque Tradition. Armistead and Zulaika (Eds.). Center for Basque Studies Conference Papers Series, #3, University of Nevada, Reno, 2005: 305-321.

Sarasua, Jon. “Social Features of Bertsolaritza”. Oral Tradition 22/2, 2007: 33-46.

Turner, Jonathan H. and Jan E. Stets. The Sociology of Emotions. Cambridge University Press; New York, 2005.

White, Linda. “Orality and Basque Nationalism: Dancing with the Devil or Waltzing into the Future. ” Oral Tradition 16/1, 2005: 3-28.

Zavala, Antonio. “Prologue.” Voicing the Moment. Improvised Improvised Oral Poetry and Basque Tradition. Armistead and Zulaika (Eds.). Center for Basque Studies Conference Papers Series, #3, University of Nevada, Reno, 2005: 15-26.

Zulaika, Joseba. “Bertsolariak and Writers: An old Tale of Fathers and Sons”. Voicing the Moment. Improvised Improvised Oral Poetry and Basque Tradition. Armistead and Zulaika (Eds.). Center for Basque Studies Conference Papers Series, #3, University of Nevada, Reno, 2005: 229-244.

Zulaika, Joseba. Basque Violence Metaphor and Sacrament. The Basque Series. University of Nevada Press; Reno, 1988.

Publicado
2020-12-07
Cómo citar
Ariznabarreta, L. (2020) «De Lujanbio a Lujanbio. La transformación en el cambi»o, Sancho el Sabio : revista de cultura e investigación vasca, (43), pp. 172-197. doi: 10.55698/ss.v0i43.303.
Sección
Estudios Vascos